Havayollarının uyguladığı overbooking, birçok yolcunun karşılaştığı ancak pek az kişinin tam olarak ne olduğunu bildiği bir durumdur. Overbooking, uçuşlar için satılan biletlerin, uçaktaki koltuk sayısından fazla olması anlamına gelir. Peki, bu durum aslında ne anlama gelir ve siz bir yolcu olarak bundan nasıl etkilenirsiniz? İşte, overbooking ile ilgili merak edilen her şey.
Overbooking Durumu Nedir?
Overbooking, bir havayolunun uçuş için daha fazla bilet satmasıdır. Hedeflenen yüksek verimlilik ve kar nedeniyle bu uygulama, genellikle uçağa gelmeyen yolcular veya iptal edilen biletlerden faydalanarak gerçekleştirilen bir stratejidir. Ancak, bu durum bazen yolcular için olumsuz sonuçlar doğurabilir. Uçak, kapasitesinden fazla kişi ile dolarsa, uçuş iptali veya yer değiştirme gibi durumlar yaşanabilir.
Uçaklar Neden Overbook Olur?
Havayolları overbooking stratejisini, çeşitli faktörleri göz önünde bulundurarak uygular. Bu faktörler arasında:
- Uçağa Yetişemeyen Yolcular: Trafik veya diğer aksaklıklar nedeniyle uçuşa zamanında ulaşamayan yolcular olabilir.
- Bilet İptali Yapan Yolcular: Seyahat planlarını değiştiren yolcular, fazladan bilet satışını zorunlu kılabilir.
- Transit Yolcular: Bağlantılı uçuşu kaçırma riski taşıyan yolcular da overbooking oranlarını etkileyebilir.
İstanbul gibi yoğun uçuş noktalarında bu oran daha yüksekken, Anadolu’daki havalimanlarında ise oranlar daha düşüktür. Örneğin, İstanbul’daki overbooking oranı %10 civarında olurken, Anadolu’da bu oran %1 civarına kadar düşebilir. Star Alliance gibi büyük hava yolu ittifaklarında ise overbooking oranı yasal olarak maksimum %10’dur.
Overbooking Durumunda Kimler Etkilenir?
Eğer overbook bir uçuşta son anda check-in yaptıysanız, koltuk numaranız yerine “SBY” yazıyorsa, bu uçağın dolmuş olduğu anlamına gelir. Ancak bu durumda yeniden yerleştirme süreci başlayabilir. Eğer standby durumundaysanız, check-in işleminizi tamamladıktan sonra uçuşa katılmanız için bir fırsat doğabilir. Eğer koltuk numaranız yoksa, uçak personeli ile iletişime geçerek süreci takip edebilirsiniz.
Overbooking Hakkında Merak Edilen Sorular
- Overbooking durumunda en önce kimler uçağa alınır?
Havayolları, overbook uçuşlarda önceliği genellikle 18 yaş altı yolculara, sağlık sorunu yaşayan yolculara ve sadakat programı üyelerine verir. - THY overbooking tazminat ne kadar?
Overbooking durumunda yolcular, tazminat alma hakkına sahiptir. İç hatlarda, uçuşun 2 saatten fazla gecikmesi durumunda 100 Euro tazminat talep edilebilirken, dış hatlarda bu rakam uçuş mesafesine göre değişir. Örneğin, 0-1500 km arasında mesafe için 250 Euro, 3500 km üzeri mesafelerde ise 600 Euro tazminat verilir.
Overbooking Tazminat Hakları ve Ne Yapmalısınız?
Eğer overbooking nedeniyle uçuşunuz iptal edilirse, Türk Hava Yolları ve diğer havayolları genellikle şu tazminat seçeneklerini sunar:
- İç hatlar uçuşları için: Bir sonraki uçuşa bilet transferi ve yemek hakkı gibi imkanlar sağlanabilir.
- Dış hatlar uçuşları için: Uçuş mesafesine göre tazminat, konaklama, yemek ve bir sonraki uçuşa ücretsiz transfer gibi haklarınızı kullanabilirsiniz.
Biletinizde “SBY” yazıyorsa, bu durumu dikkatle takip etmeli ve biniş kapısında yerinizi alarak şansınızı artırmalısınız. Unutmayın, eğer uçak overbook durumu yaşıyorsa, fırsatları kaçırmamak için personel ile iletişimde kalmanız önemlidir.
Overbooking olduğunu nasıl anlarız?
Uçuşunuzun overbook olup olmadığını öğrenmek için dikkat etmeniz gereken birkaç önemli ipucu bulunmaktadır. Öncelikle, eğer uçuşunuz çok önceden overbook olmuşsa, bu durum havayolu şirketi tarafından size bildirilir. Genellikle SMS veya e-posta yoluyla uyarı alırsınız. Fakat, uçuşunuzda son dakika bir overbooking durumu ortaya çıkarsa, biletinizde koltuk numarası yerine “SBY” (standby) yazıldığını görebilirsiniz.
Peki, SBY yazan biletle karşılaştığınızda ne yapmalısınız? Bu durum, uçakta fazladan koltuk olduğu anlamına gelir. Ancak, bu standby durumu, uçağın tamamen dolduğunu ve sonradan check-in yapmanız nedeniyle yer kalmadığını gösterir.
Overbook olduğunu öğrenmek için en iyi yöntemlerden biri, biletleme görevlisine başvurmaktır. Eğer bir koltuk numaranız varsa ve overbooking tazminatları hakkında bilgi almak istiyorsanız, durumu direkt olarak görevlilerle görüşmeniz faydalı olacaktır.
Overbooking Yasal Mıdır?
Uçak biletinde SSSS ne demek sorusu gibi Overbooking Yasal Mı sorusu da sıkça sorulmakta. Havayollarının, uçuşlar için fazladan koltuk rezerve etme hakkı yasal olarak bulunmaktadır. Bu uygulama, zaman zaman daha sık görülmeye başlanmıştır. Havayolları, son dakika iptallerini dengelemek ve daha yüksek kar elde etmek amacıyla, uçuş kapasitesinin üzerinde bilet satışı yapmaktadır.
