ABD Başkanı’nın kullanımına özel olarak geliştirilen yeni Air Force One uçaklarının teslimatında önemli bir ilerleme yaşandı. Boeing tarafından üretilen ve uzun süredir ertelenen VC-25B modellerinin, 2022 olan orijinal takvime göre hâlâ gecikmeli olsa da, son açıklamalara göre 2027 yılında teslim edilebileceği belirtildi. Bu tarih, Şubat ayında açıklanan son takvime kıyasla iki yıl daha erkene çekilmiş durumda.
Hava Kuvvetleri ve Boeing gereksinimleri azaltarak süreci hızlandırıyor
ABD Hava Kuvvetleri (USAF) adına projeyi yürüten yetkililer, Boeing ile yapılan son müzakereler neticesinde teslimat sürecini hızlandırmak için bazı sözleşme gerekliliklerinin gevşetildiğini açıkladı. ABD Temsilciler Meclisi Silahlı Hizmetler Komitesi’nde konuşan Hava Kuvvetleri Müsteşar Vekili Darlene Costello, “Bu tarihi garanti etmiyorum,” ifadelerini kullansa da, taraflar arasında yapılacak mutabakatlarla birlikte teslimatın 2027’ye çekilebileceğini belirtti.
Costello, mevcut gereksinimlerin sadeleştirilmesinin projeyi hızlandırmaya yardımcı olacağını belirtti. Özellikle Boeing çalışanlarının üst düzey güvenlik iznine sahip olma zorunluluğunun kaldırılması gibi değişiklikler, gecikmeleri azaltma amacı taşıyor.
Teslimat sürecinde karşılaşılan engeller
Yeni VC-25B uçaklarının geliştirilme sürecinde pek çok teknik ve lojistik engel yaşandı. İç tasarım tedarikçisinin değiştirilmesi, personel eksiklikleri ve elektrik sistemleri tasarımının tamamlanmasındaki aksamalar, gecikmelerin başlıca nedenleri arasında yer aldı. Ayrıca, COVID-19 pandemisi ve Boeing’in genel üretim sorunları da projeyi olumsuz etkiledi.
Mevcut uçaklar Rus havayolu için üretilmişti
Boeing, 2017 yılında imzalanan 3,9 milyar dolarlık sabit fiyat sözleşmesiyle projeye dahil oldu. Projede kullanılan iki Boeing 747-8 uçağı, başlangıçta iflas eden Rus hava yolu şirketi Transaero için üretilmişti. 2016 yılında ilk uçuşlarını yapan bu uçaklar, sadece 20 saatin altında uçuş süresine sahip ve teknik olarak yeni sayılıyor. Uçaklar 2019’dan bu yana San Antonio’daki Lackland Hava Üssü’nde dönüştürülüyor.
Trump, geçici uçak arayışına girmişti
Başkan Donald Trump, ilk görev döneminden bu yana Air Force One projesiyle yakından ilgileniyor. İkonik mavi-beyaz dış tasarımın değiştirilmesini önermiş, Boeing ile sözleşme maliyetini düşürmek için bizzat görüşmeler yürütmüştü. Göreve ikinci kez geldikten sonra da Boeing’in gecikmelerine tepkisini açıkça dile getirmişti.
Şubat ayında 13 yaşındaki eski bir Katar Amiri filosuna ait Boeing 747-8’i inceleyen Trump, bu uçağın geçici Air Force One olarak kullanılabileceği sinyalini vermişti. Bu hamle, Boeing’e yönelik ciddi bir uyarı olarak yorumlandı. Wall Street Journal’ın haberine göre Başkan, bu eski uçağın dönüştürülmesi için bir savunma yüklenicisiyle çalışmaya başladı. Ancak yeni teslimat takvimi sonrası bu planların askıya alınması gündeme gelebilir.
Yeni Air Force One: Beyaz Saray ile eşdeğer güvenlik
Yeni nesil Air Force One uçakları, tıpkı selefleri olan VC-25A’lar gibi ileri düzey iletişim sistemlerine ve güvenlik donanımına sahip olacak. Hava Kuvvetleri yetkilisi Costello, güvenlikten ödün verildiği yönündeki iddiaları kesin bir dille reddetti:
“Mevcut uçakların yerine, Beyaz Saray ile eşdeğer seviyede iletişim ve güvenlik yeteneklerine sahip güvenilir bir hava aracı kazandırmaya kararlıyız.”
