30 yılı aşkın süredir gökyüzünde olan efsanevi Airbus A340, artık yerini daha modern, daha verimli uçaklara bırakıyor. Dört motorlu tasarımıyla uzun yıllar boyunca kıtalar arası uçuşların yükünü taşıyan A340 serisi, havayolu şirketlerinin artan yakıt maliyetleri ve çevresel hassasiyetleri doğrultusunda filolardan çekilmeye başladı.
Airbus, A340 üretimini 2012 yılında sonlandırmıştı. Ancak hala bazı havayolu şirketleri bu uçağı aktif olarak kullanmaya devam ediyordu. Son dönemde ise bu sayılı operatörler de A340’ı emekli etme kararı almaya başladı. Şimdi gözler, bu dev uçağın yerine hangi modellerin geleceğinde.
A340 Neden Vazgeçiliyor? Sorunun Yanıtı Motor Sayısında Gizli
Airbus A340, dört motorlu yapısı sayesinde uzun menzilli rotalarda herhangi bir ETOPS (uzatılmış çift motorlu operasyon) sınırlamasına takılmadan hizmet verebiliyordu. Bu durum, onu okyanus aşırı rotalarda tercih edilen bir model haline getirmişti. Ancak havacılıkta teknoloji değişti, kurallar esnedi. Artık çift motorlu uçaklar da uzun rotaları rahatlıkla aşabiliyor.
Bu dönüşümle birlikte dört motorlu uçakların dezavantajları daha görünür hale geldi. Yakıt tüketiminin yüksek olması, bakım maliyetlerinin artması ve artan çevre bilinci, A340 gibi devasa jetleri işletmeler için sürdürülemez kıldı.
Bununla birlikte A340 filosu yaşlanıyor. İlk A340’lar 1993 yılında Lufthansa’ya teslim edilmişti. 30 yaşına yaklaşan bu uçaklar, artık havayolları için teknolojik olarak da yeterli değil. Kokpitten yolcu kabinine kadar birçok özelliği günümüz yolcu beklentilerini karşılamaktan uzak kalıyor.
Yerini A350 ve 787 Alıyor: Sessiz, Verimli ve Uzun Menzilli
A340’ın yerini doldurmak üzere öne çıkan en güçlü adaylardan biri Airbus’ın kendi ürünü olan A350 serisi. A350-900 ve A350-1000 modelleri, yakıt tüketiminde %25’e varan verimlilik sağlıyor. Uçak, Rolls-Royce Trent XWB motorlarıyla donatılmış durumda ve bu motorlar, dünyanın en verimli jet motorları arasında yer alıyor. 84.000 libreye kadar itki gücü sağlayabilen bu motorlar, A350’nin 8.500 deniz miline kadar uçmasına olanak tanıyor.
Karbon fiber takviyeli kompozit gövdesi sayesinde A350 daha hafif, daha dayanıklı ve daha aerodinamik. Yolcular içinse daha sessiz bir kabin, daha iyi hava kalitesi, yüksek tavan ve geniş pencereler sunuyor.
Öte yandan, Amerikan üretici Boeing’in 787 Dreamliner modeli de A340’ın yerine geçmeye aday bir diğer uçak. 787-8, -9 ve -10 varyantlarıyla geniş bir menzil ve kapasite seçeneği sunan bu uçak, özellikle yakıt verimliliği ve yolcu konforu alanında öne çıkıyor. 7.565 deniz miline kadar menzile ulaşabilen Dreamliner, A340’ın hizmet verdiği uzun rotaları artık sadece iki motorla aşabiliyor.
Bir diğer seçenek ise Boeing 777 serisi. Özellikle 777-300ER modeli, A340-600 ile benzer yolcu kapasitesine sahip. Ancak sadece iki motor kullandığı için operasyonel olarak çok daha avantajlı. Ayrıca 777’nin dayanıklılığı ve dünya genelindeki yedek parça ve teknik destek ağı da onu havayolları için cazip bir alternatif haline getiriyor.
Lufthansa Neden Hala A340 Uçuruyor?
Tüm bu gelişmelere rağmen, Lufthansa gibi bazı havayolları A340’ı sınırlı sayıda da olsa aktif olarak kullanmaya devam ediyor. Bunun nedeni, bu uçakların hâlâ bazı uzun rotalarda ihtiyaç karşılaması ve özellikle premium kabin konfigürasyonunda avantaj sağlaması. Ancak uzmanlar, bu kullanımın da geçici olduğunu ve önümüzdeki birkaç yıl içinde tamamen sona ereceğini belirtiyor.
Sonuç olarak, gökyüzünde bir dönemi temsil eden Airbus A340, artık tarih sahnesinden yavaş yavaş çekiliyor. Yerini ise daha sessiz, daha çevreci ve daha ekonomik yeni nesil uzun menzilli uçaklar alıyor.
