Rötar ve aktarmalı uçuş kavramları, havayolu seyahatinde sıkça karşılaşılan iki önemli terimdir. Rötar, herhangi bir aracın planlanan geliş veya gidiş saatinde meydana gelen gecikmeyi ifade eder. Uçak seyahati özelinde, uçuşun kalkışında veya varışında yaşanan gecikmeler bu kapsama girer.
Aktarmalı uçuş ise bir yolcunun tek bir varış noktasına, doğrudan bir uçuş yerine, ara bir durakta aktarma yaparak ulaşmasını gerektiren bir seyahat biçimidir. Aktarmalı uçuşta yolcunun uçak değiştirmesi, bazen terminal değişikliğine gitmesi ve yeni bir uçuş numarasıyla devam etmesi gerekebilir. Bu yolcular, genellikle “transfer yolcu” olarak adlandırılır.
Aktarmalı Uçuşta Rötar Durumunda Ne Olur?
Aktarmalı uçuşlarda rötar yaşanması durumunda, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından belirlenen yolcu hakları devreye girer. SHGM’nin bu konuda aldığı önlemler şu şekilde sıralanabilir:
- İletişim Olanakları: Rötar sürecine bakılmaksızın, yolculara en az iki kez telefon görüşmesi, e-posta, faks veya telgraf gönderme imkanı sunulmalıdır.
- Kısa Süreli Rötarlar (2-3 Saat): Havayolu şirketi, yolculara sıcak ya da soğuk içecek ikram etmekle yükümüldür.
- Orta Süreli Rötarlar (3-5 Saat): Bu durumda, gecikme zamanına uygun bir öğün yemeği veya yemek çeki sağlanması zorunludur.
- Uzun Süreli Rötarlar (5 Saat ve Fazlası): Yolculara yemek çeklerinin yanı sıra, uçuşun zamanı geçmişse 7 gün içerisinde tüm masrafların karşılanması gerekmektedir.
- Konaklama Gerektiren Durumlar (8 Saat ve Fazlası): Yolcuların konaklama ve havalimanı transfer masrafları, havayolu şirketi tarafından karşılanmalıdır. Dileyen yolcular, bilet masraflarını geri alabilir.
- Sonraki Uçuşta Yer Ayrılması: Gecikme nedeniyle uçağa yetişemeyen yolcular, bir sonraki uçuşta yer almak için talepte bulunabilir. Havayolu şirketi bu konuda yolcuların taleplerini karşılamakla yükümüldür.
Avrupa Birliği Uygulamaları
Avrupa Birliği’ne üye ülkelerde, aktarmalı uçuş rötarlarına ilişkin esaslar 261/2004 sayılı Avrupa Birliği Yönetmeliği çerçevesinde düzenlenmiştir. Bu yönetmeliğğe göre:
- 1500 Kilometreye Kadar Olan Uçuşlar: Yolcular 250 Euro tazminat alma hakkına sahiptir.
- 1500-3500 Kilometre Arası Uçuşlar: 400 Euro tazminat verilir.
- 3500 Kilometreden Fazla Uçuşlar: Yolcular 600 Euro tazminat talep edebilir.
Bu tazminatların alınabilmesi için, hedef havalimanına varışta 3 saat veya daha fazla gecikme yaşanmış olması gerekmektedir. Ek olarak yolculara ücretsiz iletişim hakkı, yemek ve konaklama hizmetleri de sunulmalıdır.
Önemli Notlar
- Bu haklardan, son 3 yıl içerisindeki gecikmeli uçuşlar için faydalanılabilir.
- Hava koşulları, grevler veya hava trafiği kısıtlamaları gibi istisnai durumların tazminat kapsamında olmadığı unutulmamalıdır.
- Yolcular, taleplerine karşılık kontuarlardan yolcu haklarına dair broşür isteyebilir.
Rötar ve aktarmalı uçuşların yolculuk deneyimini etkileyebileceği unutulmamalıdır. Ancak hem Türkiye’de hem de Avrupa Birliği ülkelerinde yolcuların hakları koruma altına alınmıştır. Bu haklardan haberdar olmak, olası gecikmeler karşısında yolcuların zarar görmesini engelleyebilir. Seyahat planları yapmadan önce bu bilgilerle donanımlı olmak önemlidir.
Aktarmalı uçuşlarda ikinci uçağı kaçırmak ne anlama gelir?
Aktarmalı uçuşlarda ikinci uçağı kaçırmak, yolculuğunuzu aksatabilecek ve hedefinize ulaşma sürenizi uzatabilecek bir durumdur. Bu gecikmenin sonuçları, kaçırmanın nedenine ve biletinizin içeriğine bağlı olarak değişir.
1. Havayolu Kaynaklı Gecikmeler: Hakkınızı Biliyor musunuz?
Bazen uçuş programlarında yaşanan gecikmeler veya teknik aksaklıklar nedeniyle aktarmalı uçuşunuza yetişemeyebilirsiniz. Eğer bu durum havayolu şirketinden kaynaklanıyorsa, belirli haklarınız bulunur:
- Yeni Uçuş: Havayolu şirketi genellikle sizi bir sonraki uygun uçuşa ücretsiz olarak yerleştirir.
- Konaklama ve İkram: Bekleme süresine bağlı olarak, otel konaklaması, yemek, içecek ve hatta havaalanı servisi gibi ek hizmetler sunulabilir.
- Tazminat: Avrupa Birliği içinde veya AB merkezli havayollarıyla seyahat ediyorsanız, gecikmenin süresine bağlı olarak tazminat alma hakkınız olabilir.
Eğer aktarmanızı havayolu kaynaklı nedenlerle kaçırdıysanız, hemen ilgili havayolu yetkililerine başvurarak yeni uçuş için talepte bulunmalısınız.
2. Yolcu Kaynaklı Gecikmeler: Kendi Hatanızsa Ne Olur?
Bazı durumlarda ikinci uçağı kaçırmanız tamamen sizin sorumluluğunuzda olabilir. Örneğin:
- Pasaport ve güvenlik kontrollerinde fazla zaman harcamak
- Havalimanında dinlenirken ya da alışveriş yaparken saati kaçırmak
- Terminal değişikliği gibi havalimanı içi yönlendirmeleri gözden kaçırmak
- Gümrük işlemlerinin tahmin edilenden uzun sürmesi
Bu gibi nedenlerle aktarma uçuşunuzu kaçırırsanız, havayolu şirketi sizi ücretsiz olarak yeni bir uçuşa yerleştirmek zorunda değildir. Genellikle:
- Yeni bir bilet satın almanız gerekir.
- Uygun fiyatlı uçuşlar dolu olabilir, bu da daha pahalı bir bilet almak zorunda kalmanıza neden olabilir.
- Uçuş değişikliği yapabileceğiniz esnek bir biletiniz varsa, ek ücret karşılığında uçuşunuzu değiştirme şansınız olabilir.
Bu nedenle, aktarmalı uçuşlar arasında yeterli zaman bırakmak ve olası gecikmeleri göz önünde bulundurmak oldukça önemlidir.
3. Biletin ve Havayolu Şirketinin Önemi: Farklı Senaryolar
Kaçırılan bir aktarma uçuşunun sonuçları, biletinizin nasıl düzenlendiğine ve hangi havayolu şirketlerini tercih ettiğinize bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
➤ Aynı Bilet ve Aynı Havayolu Şirketi
Eğer tüm uçuşlarınız aynı bilet üzerinde ve aynı havayolu şirketi tarafından sağlanıyorsa, bu durumda daha avantajlı olabilirsiniz:
- Havayolu şirketi sizi genellikle bir sonraki uygun uçuşa ücretsiz olarak yerleştirir.
- Uzun bekleme sürelerinde yemek kuponları veya otel konaklaması sağlanabilir.
- Ekstra masraf çıkma olasılığı düşük olur.
➤ Farklı Biletler veya Farklı Havayolu Şirketleri
Eğer bağlantılı uçuşlarınızı farklı biletler halinde aldıysanız veya farklı havayolu şirketleri ile seyahat ediyorsanız:
- İkinci uçuşunuzu kaçırmanız halinde, yeni bir bilet satın almak zorunda kalabilirsiniz.
- Uçuş iptal sigortanız yoksa, tüm masraflar size ait olur.
- Uçuş saatleri arasında yeterli süre bırakmamak, büyük bir risk oluşturabilir.
Bu nedenle, farklı havayolu şirketleri ile aktarmalı uçuş yaparken en az 3-4 saatlik bir bekleme süresi bırakmanız önerilir.
4. Aktarmalı Uçuşlar İçin Öneriler: Önceden Hazırlıklı Olun!
İkinci uçağı kaçırmamak için aşağıdaki önlemleri almak, seyahatinizi daha sorunsuz hale getirebilir:
✅ Aktarmalı uçuşlar arasında yeterli süre bırakın. En az 2-3 saatlik bağlantı süresi planlayarak olası gecikmeleri önleyebilirsiniz.
✅ Havalimanında zaman kaybetmemeye özen gösterin. Kapınızın değişip değişmediğini düzenli olarak kontrol edin ve mümkünse erken gidin.
✅ Seyahat sigortası yaptırın. Aktarma uçuşunuzu kaçırmanız durumunda, seyahat sigortanız yeni bir bilet masrafınızı karşılayabilir.
✅ Havayolu şirketinin yolcu hakları politikasını önceden öğrenin. Tazminat hakkınız olup olmadığını ve gecikmelerde neler yapmanız gerektiğini önceden araştırın.
✅ Online check-in yaparak zamandan tasarruf edin. Böylece havalimanındaki gereksiz bekleme sürelerini en aza indirebilirsiniz.
Aktarmalı Uçuşlarınızı Planlarken Dikkatli Olun!
Aktarmalı uçuşlarda ikinci uçağı kaçırmak, hem zaman hem de maddi kayıplara neden olabilir. Ancak, uçuşlarınızı doğru şekilde planlarsanız ve gerekli önlemleri alırsanız, bu tür aksaklıkları en aza indirebilirsiniz.
Özellikle bilet alırken bağlantı sürelerini dikkatlice kontrol etmek, sigorta yaptırmak ve yolcu haklarınızı öğrenmek, olası sorunlara karşı sizi güvende tutacaktır.
Eğer bir aktarma uçuşu kaçırdıysanız, panik yapmadan havayolu şirketinizle iletişime geçin ve mümkün olan en iyi çözümü değerlendirin. Unutmayın, bilinçli bir yolcu olmak her zaman avantaj sağlar!
